CHOROBY UKŁADU ODDECHOWEGO GOŁĘBI
Schorzenia dróg oddechowych gołębi są dość często stwierdzane u gołębi pocztowych, a jeszcze częściej są podejrzewane przez hodowców, zwłaszcza w sezonie lotowym. Rzadko je widać "gołym okiem", ale w świadomości hodowców istnieją jako: suchy katar, śluz, czy też flegma w dziobie i gardle. Oczywiście takie objawy można niekiedy zaobserwować u gołębi, ale nie są to konkretne jednostki chorobowe, lecz tylko objawy występujące jako wynik niekorzystnych warunków w gołębniku, czasem inwazji pasożytów wewnętrznych, schorzeń przewodu pokarmowego, alergii, a także podawania niektórych preparatów prozdrowotnych, które dają czasem zupełnie odwrotny efekt - podrażnienie widocznych błon śluzowych w jamie dziobowej. [...]
Przy zbyt niskiej wilgotności, a zbyt wysokiej temperaturze może dochodzić do wysychania błon śluzowych jamy dziobowej, nosa i spojówek, co doprowadza do osłabienia barier ochronnych i lokalnej odporności, a to ułatwia zakażenia różnymi patogenami. Widać to czasem wyraźnie po lotach, które odbyły się w czasie upałów – błony śluzowe jamy dziobowej są wtedy często pokryte szaro-żółtym nalotem (mylnie kojarzonym z inwazją rzęsistków). Natomiast zbyt wysoka temperatura prowadzi często do wyraźnych zmian w sposobie oddychania. Gołębie, by wydalić nadmierne ilości ciepła z organizmu oddychają przez otwarty dziób (zieją), by nie dopuścić do przegrzania. Innych mechanizmów chłodzenia organizmu gołębie nie mają, a hodowcy biorą to z reguły za chorobę układu oddechowego. Fakt, że oddychanie przez otwarte dzioby sprzyja łatwiejszemu przedostawaniu się patogenów do płuc i worków powietrznych, ale należy rozróżnić, czy takie oddychanie jest wynikiem zbyt wysokiej temperatury i przegrzania organizmu, czy procesu chorobowego. Bardzo często jednak hodowcy bez głębszego zastanowienia stosują od razu antybiotyki. Przy wysokich temperaturach otoczenia, gdy dochodzi do szybkiego oddychania wydalane są duże ilości dwutlenku węgla, a to może skutkować zmianami pH krwi, co zawsze odbija się niekorzystnie na formie gołębi lotowych. W związku z tym zalecane jest w okresach upałów podawanie gołębiom wody z elektrolitami, bo sprzyja to utrzymaniu właściwego pH krwi i zapobiega odwodnieniu organizmu.
[...]
Leczenie
Przy leczeniu schorzeń układu oddechowego powinno postępować się według następującego schematu:
- ciężko chore wartościowe gołębie leczymy indywidualnie podając leki w formie zastrzyków lub tabletek, wlewów do wola. Jednocześnie z właściwymi dla danego schorzenia antybiotykami podaje się środki wzmacniające i ułatwiające oddychanie,
- leczenie całego stada – nawet w przypadku, gdy choruje tylko kilka ptaków w stadzie (resztę traktujemy jako zakażone przechodzące chorobę bezobjawowo) wszystkim podajemy leki do wody lub na karmę. Ponieważ prawie wszystkie leki używane do leczenia chorób układu oddechowego z reguły zmieniają smak wody i gołębie niechętnie ją piją można ją osłodzić miodem, syropem owocowym lub cukrem. Pełna kuracja powinna trwać przynajmniej 7 dni. W przypadku chlamydiozy 21 – 42 dni, aspergilozy 14 – 28 dni. Antybiotyki powinny być dobrane przez lekarza weterynarii, gdyż zwykle ma on do czynienia z gołębiami już leczonymi przez hodowcę, i właściwy ich dobór wymaga wtedy sporego doświadczenia, a także wykonania antybiogramów.
- Po leczeniu powinna być przywrócona równowaga flory bakteryjnej w przewodzie pokarmowym. Probiotyki podajemy przez 3 – 5 kolejnych dni.
- Podanie preparatów regenerujących wątrobę i nerki, wzmacniających, wielowitaminowych i immunostymulujących.
- Po leczeniu antybiotykami wskazana jest kuracja ziołowymi preparatami przeciwgrzybiczymi.
- Dezynfekcja powinna być przeprowadzona po oczyszczeniu gołębnika i jego wyposażenia dwukrotnie – w czasie leczenia i po jego zakończeniu.
- Zapobieganie - utrzymywanie gołębi w dobrej kondycji i odporności (regularne kuracje immunostymulujące), dbałość o higienę gołębnika i bioasekurację.
- Immunoprofilaktyka – stosowanie szczepionek Pharmavac Columbi 2 lub Colinak NH (obecnie niedostępny) przeciw herpeswirozie i Mycosalmoviru przeciw mykoplazmozie.
[...]
Autor: dr Andrzej Koralewski
Cały artykuł dostępny w numerze 4/2017 miesięcznika “Złoty Gołąb”